Công trình thủy điện Trung Sơn được xây dựng trên dòng chính sông Mã thuộc khu vực Tây Bắc Việt Nam, cụm công trình đầu mối thuộc địa phận xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa; lòng hồ thuộc địa phận các huyện Mường Lát, Quan Hóa tỉnh Thanh Hóa và huyện Vân hồ tỉnh Sơn La.
Đây là dự án đa mục tiêu gồm phát điện với công suất 260 MW, giảm lũ cho vùng hạ lưu và bổ sung nước vào mùa kiệt. Dự án được Ngân hàng Thế giới (WB) hỗ trợ tín dụng và thực hiện bởi Chủ đầu tư là Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (TSHPCo) thuộc Tổng Công ty Phát điện 2 (EVNGENCO2) – Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Dự án thủy điện Trung Sơn được khởi công xây dựng tháng 11/2012, tích nước tháng 12/2016 và vận hành phát điện thương mại từ năm 2017, trong hơn 5 năm vận hành TSHPCo luôn thực hiện tốt công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT& TKCN) đảm bảo an toàn và hạn chế thiệt hại do mưa lũ cho hạ du đập.
Thực hiện các quy định của pháp luật, các chỉ thị của UBND tỉnh Thanh Hóa cũng như các cơ quan cấp trên về Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN), ngay từ đầu năm 2022 TSHPCo đã xây dựng và ban hành kế hoạch PCTT & TKCN năm 2022, trong đó phân công cụ thể bộ phận chủ trì thực hiện và thời gian hoàn thành. Đến ngày 15/5/2022 công tác chuẩn bị PCTT&TKCN năm 2022 đã đáp ứng yêu cầu theo phương châm 4 tại chỗ (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện , vật tư tại chỗ;hậu cần tại chỗ và 3 sẵn sàng ( (i) phòng ngừa chủ động, (ii) ứng phó kịp thời, (iii) khắc phục khẩn trương và hiệu quả) trong PCTT & TKCN.
Ngoài ra Công ty đã cập nhật Kế hoạch hành động khẩn cấp (EPP) và cung cấp tài liệu và phổ biến tuyên truyền EPP cho chính quyền và nhân dân khu vực áp dụng EPP (05 huyện: Quan Hóa, Bá Thước, Quan Sơn, Cẩm Thủy tỉnh Thanh Hóa và huyện Mai Châu tỉnh Hòa Bình, 38 xã thuộc 5 huyện nêu trên và 30 bản gần hạ lưu đập) để chính quyền địa phương và người dân có những hành động ứng phó phù hợp khi thủy điện Trung Sơn vận hành điều tiết lũ trong mùa lũ năm 2022; phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền để tạo được sự đồng thuận và chia sẻ nỗ lực khắc phục khó khăn trong công tác PCTT&TKCN.
Năm 2022 thượng nguồn sông Mã và lưu vực hồ chứa thủy điện Trung Sơn xuất hiện lũ sớm hơn so với các năm trước (từ ngày 23/5/2022), tính đến thời điểm kết thúc mùa lũ năm 2022 (ngày 16/11/2022) lưu vực hồ chứa thủy điện Trung Sơn có 08 đợt lũ. Trong thời gian xuất hiện lũ trên lưu vực hồ chứa thủy điện Trung Sơn TSHPCo đã chủ động thực hiện các nội dung sau:
- Cung cấp thông tin, báo cáo kịp thời, chính xác cho BCH PCTT & TKCN tỉnh Thanh Hóa, tỉnh Hòa Bình và các cơ quan liên quan theo quy định của Nghị định số 114/2018/NĐ-CP và các quy định pháp luật và địa phương;
- Thông báo kịp thời cho chính quyền địa phương, các chủ đập phía hạ du có khả năng bị ảnh hưởng do xả lũ, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Thanh Hóa, Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông huyện Mai Châu tỉnh Hòa Bình để thông báo cho người dân trước khi vận hành xả lũ theo lệnh của Ban chỉ huy PCTT & TKCN tỉnh Thanh Hóa.
- Phát các hiệu lệnh cảnh báo cho người dân vùng hạ du trước khi vận hành xả lũ theo các quy ước hiệu lệnh cảnh báo đã thống nhất với chính quyền địa phương và đã được tuyên truyền phổ biến cho các cấp chính quyền và người dân địa phương vùng hạ du đập áp dụng EPP;
- Ban chỉ huy PCTT&TKCN của TSHPCo đã tổ chức ứng trực 24h/24 h trong mùa lũ để chỉ đạo điều hành công tác PCTT&TKCN;
- Đội xung kích PCTT&TKCN của TSHPCo ứng trực 24h/24h trong các đợt lũ triển khai xử lý kịp thời theo các tình huống đã được diễn tập trong Phương án ứng phó thiên tai công trình thủy điện Trung Sơn đã được phê duyệt.
Công tác vận hành hồ chứa tuân thủ Quy trình vận hành liên hồ trên lưu vực sông Mã cũng như các quy định các văn bản quy phạm Pháp luật hiện hành, được quan tâm chỉ đạo của UBND, BCH PCTT & TKCN tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hòa Bình, sự phối hợp chặt chẽ của các cấp chính quyền và người dân các địa phương áp dụng EPP nên đã góp phần cắt/giảm/làm chậm lũ cho hạ du không để xảy ra sự cố mất an toàn cho người dân vùng hạ du đập khi thủy điện Trung Sơn vận hành điều tiết lũ trong mùa lũ năm 2022;
Kết quả quan trắc và kiểm tra đến ngày 22/11/2022 các hạng mục công trình đầu mối không phát hiện bất thường, các giá trị quan trắc nhỏ hơn giới hạn cho phép, công trình ở trạng thái làm việc bình thường, tin cậy và an toàn.
Một số hình ảnh công tác chuẩn bị PCTT&TKCN năm 2022:
Tin & ảnh: Trung Sinh