Để nhằm nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý trong quá trình thực hiện Dự án thủy điện Trung Sơn. Ngân hàng thế giới (WB) đã tổ chức, hỗ trợ cho các cán bộ Công ty TNHH MTV thủy điện Trung Sơn (HPTRUNGSON Co,.LTD) và Tổng Công ty truyền tải Điện Quốc gia (NPT) đi thăm Dự án thủy điện Nam Theun 2 tại Lào bắt đầu từ ngày 21/3/2012 đến ngày 25/3/2012. Nội dung chuyến đi nhằm nâng cao năng lực quản lý dự án về các vấn đề: Quản lý môi trường; Kế hoạch truyền thông; Kế hoạch sinh kế và Công tác quản lý thi công xây dựng công xây dựng..vv. Qua chuyến đi đoàn đã rút ra được vài suy nghĩ như sau:
1. Dự án thủy điện Nam Thuen 2 – Lào được đầu tư xây dựng với công suất lắp đặt 1080 MW. Dự án được xây dựng với mục tiêu xuất khẩu điện năng cho Thái Lan khoảng 90% và cung cấp Lào khoảng 10% trên tổng sản lượng phát điện của Nhà máy là khoảng 6 tỷ KWh/năm. Ngoài việc đầu tư xây dựng Dự án thì các kế hoạch nhằm nâng cao đời sống dân cư bảo vệ môi trường, sinh thái của khu vực vùng Dự án cũng rất được quan tâm.
2. Dự án thủy điện Nam Thuen 2 được thực hiện từ sự góp vốn của 27 Nhà tài trợ. Trong đó Ngân hàng thế giới (WB) là một trong những đơn vị góp vốn để thực hiện Dự án. Chủ đầu tư là Công ty thủy điện Nam Thuen 2 (NTPC) – Lào (Pháp 40%, Thái Lan 35%, Lào 25%).
Ngoài việc đầu tư Dự án để nhằm mục đích chính phát điện thì việc hỗ trợ cho các hộ dân trong khu vực về các vấn đề: Kế hoạch bồi thường hỗ trợ tái định cư; Kế hoạch sinh kế công đồng; Kế hoạch truyền thông; Kế hoạch y tế, chăm sóc sức khỏe cho những người dân trong vùng dự án được NTPC thực hiện một cách có hiệu quả.
i) Đối với công tác Bồi thường, hỗ trợ tái định cư: Người dân trong khu vực bị ảnh hưởng được đền bù hỗ trợ và xây dựng Nhà ở với điều kiện tốt hơn trước khi có dự án, các hộ dân được xây dựng Nhà ở theo số lượng nhân khẩu bao gồm nhà ở, công trình vệ sinh, bể cấp nước và đất sản xuất nông nghiệp..vv.
Nhà của các hộ được đền bù – tái định cư tại nơi ở mới
ii) Đối với công tác hỗ trợ sinh kế: Chủ đầu tư hỗ trợ người dân trong việc hướng dẫn chăn nuôi, trồng trọt, cung cấp giống cây trồng, vật nuôi. Hướng dẫn việc đánh bắt cá từ lòng hồ, hỗ trợ ngư cụ (xuồng, lưới) để đánh bắt và làm việc tại các nhà máy chế biến..vv.
iii) Đối với công tác y tế cộng đồng: Chủ đầu tư hỗ trợ chính sách y tế công đồng đối với người dân trong khu vực với các nội dung cụ thể như mỗi bản có một trạm xá với đầy đủ các trang thiết bị sơ cứu và các thuốc men để chữa trị những bệnh thông thường của người dân và sự hỗ trợ của các nhân viên y tế trong việc khám chữa bệnh, chăm sóc và tư vấn về sức khỏe cho người dân.
Trạm xá của bản
iv) Đối với công tác truyền thông: Chủ đầu tư NTPC đã thực hiện việc xây dựng và thiết lập một kế hoạch truyền thông cho Dự án và được đánh giá đạt hiệu quả tốt. Các thông tin về đầu tư xây dựng, cũng như việc tuyên truyền phổ biến từ các cấp về hiệu quả khi thực hiện dự án, các đánh giá so sánh trên cơ sở dự liệu nền và kết quả đạt được về các vấn đề sinh kế, môi trường, đời sống của người dân sau khi dự án đi vào hoạt động.
Lưu công tác truyền thông tại bản
3. Những vấn đề còn tồn tại: Mặc dù việc đầu tư để thực hiện Dự án đã được các bên triển khai một cách toàn diện, tổng thể và đem lại các lợi ích cho nhưng người dân bị ảnh hưởng trong vùng dự án. Tuy nhiên một vấn đề còn tồn tại được thấy đó là việc thu dọn lòng hồ chưa được thực hiện một cách triệt để. Gần như toàn bộ các cây cối, thảm thực vật trong khu vực lòng hồ không được thu don trước và sau khi tích nước hồ chứa. Đây sẽ là một vấn đề ảnh hưởng đến môi trường cũng như các nguy cơ về ô nhiêm chất lượng nước trong các năm tiếp theo.
Lòng hồ chưa được thu dọn
4. Vài nét liên hệ với Dự án thủy điện Trung Sơn: Cũng là Dự án được WB tài trợ do vậy ngoài chất lượng, tiến độ, hiệu quả dự án thì các vấn đề Môi trường, Xã hội và truyền thông là những vấn đề đặc biệt được quan tâm. Do vậy các Kế hoạch thực hiện dự án; Kế hoạch bảo vệ môi trường; Kế hoạch sinh kế; Kế hoạch truyền thông đều được Công ty Trung Sơn xây dựng một cách bài bản, chu đáo bởi các chuyên gia tư vấn nước ngoài có nhiều kinh nghiệm thực hiện các dự án tiên tiến trên thế giới.
Tuy nhiên để thực hiện triển khai một cách hiệu quả đáp ứng các yêu câu đặt ra, còn phụ thuộc việc tổ chức thực hiện của các bên có liên quan trong suốt quá trình triển khai các công việc trong những năm tiếp theo. Công ty Trung Sơn với các kết quả ban đầu đã đạt được, hy vọng Dự án sẽ hoàn thành tốt các kế hoạch đã đặt ra.